انواع میل سوپاپ یا میل بادامک در یک موتور مورد استفاده قرار میگیرد که بسیاری از پارامترهای عملکردی موتور را مشخص میکند. میل سوپاپ یکی از قطعات اصلی هر موتور احتراق داخلی است و انتخاب هر نوع از انواع سیستمهای میل سوپاپ مزایا و معایبی دارد. اما این مدلها چیست؟
در کانال یوتیوب بیتران پلاس تماشا کنید:
بیتران – رضا نوروزی: میل سوپاپ یا میل بادامک شفتی است که روی آن برای هر سیلندر برآمدگیهایی (بادامک) قرار دارد که کار باز و بستهکردن سوپاپها در زمانبندی مشخصشده را انجام میدهد. همچنین، درصورت نیاز میل سوپاپ یا میل بادامک میتواند شامل بادامک اضافی برای پمپهای سوخت باشد.
میل بادامک قدرت خود را به وسیلهی زنجیر یا تسمه تایم از میللنگ میگیرد. سرعت چرخش میل بادامک در موتور چهارزمانه، نصف سرعت موتور و در انواع دوزمانه برابر با سرعت موتور است. میل سوپاپ، نیروی خود را از طریق میل تایپیتها و اسبکها به سوپاپها وارد میکند. البته در موتورهایی که میل سوپاپ در بالای سرسیلندر قرار دارد، بادامک مستقیما با اسبکها در تماس است.
میلبادامک (Camshaft) در برخی موتورها در بالای سیلندر و در برخی دیگر در پایین موتور قرار گرفتهاست. به همین دلیل اجزای درگیر و نوع عملکرد هر مدل متفاوت است. انواع میل سوپاپ هرکدام مزایا و معایبی دارند که طراح با توجه به پارامترها نسبت به انتخاب نوع مناسب اقدام میکند.
میل سوپاپ (Over Head Valve (OHV
سیستم میل سوپاپ (OHV) مخفف Over head Valve به میل بادامکی گفتهمیشود که در پایین موتور قرار دارد و نیرو را ازطریق میلههای بلندی به سوپاپها منتقل میکند. این میل سوپاپ که اکنون فناوری قدیمی بهحساب میآید، چندین دهه رایجترین نمونهی موجود در پیشرانهها بود. میل سوپاپ OHV سابقهی درخشانی در تاریخ برای خود ثبت کردهاست.
موتورهای مجهز به این نوع میل بادامک ها در مقایسه با انواع دیگر کوچکتر بوده و بادوامترند. گفتنی است در این نوع موتورها، تنظیم زمانبندی دقیق سوپاپها در سرعتهای زیاد کمی مشکل است. نبود امکان نصب بیشتر از دو سوپاپ برای هر سیلندر از دیگر نکات منفی این مکانیزم میل سوپاپ است. از این مدل عملکردی میل سوپاپ در موتور پیکان استفاده میشد.
میل سوپاپ (Over Head Camshaft (OHC
در این سیستم میل سوپاپ برخلاف OHV، در بالای پیشرانه قرار دارد. از مزایای میل سوپاپ در سرسیلندر، رفع مشکلات سیستم OHV اعم از محدودیت سرعت دور موتور و محدویت تعداد سوپاپها و سروصدای زیاد اشاره کرد.
میل سوپاپ (Single Overhead Camshaft (SOHC
میل سوپاپ SOHC که بیشتر در موتورهای خطی وجود دارد، بهصورت تکی در بالای سیلندر قرار گرفتهاست. موتورهای دارای سیستم SOHC یک میلسوپاپ دارند و در هر سیلندر تنها از دو سوپاپ استفاده میکنند. بهدلیل دخالت مستقیم میل سوپاپ برای باز و بستهکردن سوپاپها، زمانبندی سوپاپها در سرعتهای زیاد موتور در مقایسه با انواع (Over Head Valve (OHV بسیار دقیقتر است.
یکی از تغییرات موتور ۱۶۰۰ سیسی پیکان، تغییر سیستم سوپاپها از OHV به SOHC بود که ایپکو بهعنوان اولین فعالیت تحقیقاتی صنعت خودرو ایران انجام داد. این موتور که OHV و OHV II نام داشت، در روا، روا سال و آریسان ۱ نصب شدهاست. البته این نام گذاری با توجه به شباهت با سیستم میل سوپاپ OHV، عجیب است.
میل سوپاپ (Double Overhead Camshaft (DOHC
میل سوپاپهای DOHC بهصورت جفتی و در بالای سیلندرها قرار گرفتهاند. این بدان معنی است که در موتورهای مجهز به میل بادامک های DOHC، برای هر سیلندر چهار سوپاپ در نظر گرفته شدهاست. دو سوپاپ برای ورود ترکیب هوا و سوخت و دو سوپاپ برای خروج گازهای حاصل از احتراق. در این آرایش، هوا بهتر تزریقشده و تخلیه بهتر صورت میگیرد. همچنین امکان کنترل بهتر سوپاپها در دورهای بالا، بهتر است. بنابراین، با حجم موتور یکسان امکان تولید توان بیشتری میسر خواهدبود.
میل سوپاپ SV
این میل بادامک همانند سیستم OHV در پایین موتور قرار دارد، اما بر خلاف آن اعمال نیرو بر سوپاپ را به صورت مستقیم انجام میدهد. این سیستم چندان دوامی در موتور خودروها نداشت و بیشتر در موتورهای سایر ماشینآلات مورد استفاده قرار گرفت.
سیستم میل سوپاپ CIH
این سیستم کارکردی همچون سیستم OHV دارد. با این تفاوت که به جای قرارگیری میل سوپاپ در پایین موتور، میل سوپاپ به سرسیلندر منتقلشده و بدون میل تایپیت، اسبکها را هدایت میکند. این سیستم نیز طرفداران چندانی نداشت و به سرعت با سیستمهای جدیدتر جایگزین شد.
در کانال یوتیوب بیتران پلاس تماشا کنید:
بیشتر بخوانید:
موتور احتراق داخلی پیستونی خودرو را بشناسید؛ بررسی کارکرد اجزای موتور
خرابی شمع چه نشانههایی دارد؟ / هر آنچه درباره خرابی شمع باید بدانید
خرابی وایر چه نشانههایی دارد؟ / هر آنچه درباره خرابی وایر باید بدانید
علائم خرابی کویل خودرو چیست؟ / راهنمای تعمیرات کویل خودرو
باتری اتومبیل چگونه تولید میشود؟ / گزارش اختصاصی بیتران از کارخانه باتریسازی
چراغ خودرو چگونه ساخته میشود؟ / تضاد زیبای پلاستیک و حرارت!
لاستیک ماشین چگونه تولید میشود؟ / گزارش اختصاصی از کارخانه گلدستون