فکر کنید سایپا شاسی بلند بسازد و ایران خودرو خودرویی اندازه ماتیز یا یک سوپر اسپرت وحشی، ایران خودرو حتی برای ساخت یک خودرو اسپرت با شرکت منصوری هم وارد مذاکره شد.
بیت ران – امین آزاد: زمانی ایرانخودرو قصد داشت خودرو پیکا را با قیمت زیر چهار میلیون تومان بسازد. خودرویی که هم اندازه ماتیز بود. حتی دنبال ساخت یک خودرو اسپرت با اسم زوبین با موتور قدرتمند بود. سایپا هم تا طراحی نسخه اولیه یک شاسی بلند با نام هیرکانی پیش رفت. اما این خودروها چرا تولید نشدند؟
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
خودرو سمند اولین گام مهم ایران برای خودروساز شدنِ واقعی بود. هنوز هم مهم‌ترین گام در راهِ تولید خودروهای ملی که نصفه و نیمه رها شدند، محسوب می‌شود. اما چه بر سر راه توسعه خودروهای ایرانی آمد؟ آن‌هم زمانی که صنعت خودرو ایران از چین جلوتر بود. شاید اگر این راه، ادامه پیدا می‌کرد حالا صنعت خودرو ایران وضعیت دیگری داشت.
” بررسی خودروهای ملی که می‌توانستند بازار خودرو ایران را تکان دهند” را در کانال آپارات بیت ران ببینید:
تقریبا تمامی طرح‌های بعدی از تیبا گرفته تا رانا و دنا، تقلیدی بودند نصفه و نیمه از طرح سمند. در طرح سمند مهندسان ایرانی توانستند کارهای مهمی انجام دهند؛ به دانش طراحی بدنه خودرو و طراحی یک خودرو روی یک پلت‌فورم قدیمی دست یافتند. اما به غیر از سمند، بسیاری از خودروها بودند که طراحی شدند ولی هرگز وارد بازار نشدند مانند پیکا.
نگاهی از سوپر اسپرت ایران خودرو تا شاسی بلند سایپا
پیکا
این خودرو قرار بود پس از سمند خودرویی با نشان، ملی باشد. ایران‌خودرویی‌ها قصد داشتند این محصول را در بازه‌‌ی قیمتی چهار تا پنج میلیون تومان در اوایل دهه ۸۰ شمسی وارد بازار کند. تیراژی که برای این خودرو در نظر گرفته شده‌بود بالای ۲۰۰ هزار دستگاه‌بود. قرار بود این خودرو، خودروی اقشار کم درآمد ایرانی باشد.
پلتفرم این خودرو قرار بود مدلی از فیات باشد، اما فیات از دادن این پلتفرم سر باز زد. بعدها ایران‌خودرویی‌ها تصمیم گرفتند از پلتفرم پژو ۱۰۶ استفاده کنند؛ که پژو هم این پلتفرم را نداد و خودروی پیکا تولید نشد.
بیشتر بدانید:
جایگزین پراید با طراحی پلتفرم مشترک ایران خودرو و سایپا / چهار خودرو ارزان در راه
هدف از طراحی مگا پلتفرم سایپا چیست؟ / جایگزین پراید چه زمانی وارد بازار خواهد شد؟
پردیس
سمند پردیس قرار بود یکی از مدل‌های آینده‌ی سمند باشد. این‌محصول را ایرانخودرو برای طبقه متوسط به بالا در نظر گرفته بود.
طراحی این خودرو در قسمت پشت بسیار شبیه به محصولات کره‌ای است. طراحی جلو نیز تا حدودی شبیه به محصولات فولکس‌واگن است.
این‌محصول با اینکه پیش‌بینی می‌شد در بازار به خوبی فروش کند و در نمایشگاه‌های خودرویی کشور نیز مردم از آن استقبال بسیار زیادی کردند، اما به مرحله تولید نرسید و تنها در حد چند نمونه ساخته شده، و در مرکز تحقیقات ایران خودرو ماند.
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
سورن نسل اول
سمند سورن ابتدا قرار بود یک کوپه باشد. طراحی بدنه این خودرو تا حدودی شبیه به محصولات مزدا است. برای این خودرو موتور دو هزار سی‌سی در نظر گرفته شده‌بود. ایرانخودرو قرار بود این محصول را برای مشتریان جوانترش عرضه کند.
با اینکه از این محصول نیز در نمایشگاه‌های خودرویی داخلی استقبال زیادی شد، اما این مدل نیز هرگز به تولید نرسید. این محصول تنها در حد ساخت چند مدل نمونه در مرکز تحقیقات ایرانخودرو ماند. بعدها از نام این محصول برای مدل جدید سمند استفاده‌شد.
نیو پیکان
این خودرو یکی از جنجالی‌ترین محصولات طراحی شده، در مرکز تحقیقات ایرانخودرو است. ایران‌خودرویی‌ها به کمک مشاوران ایتالیایی این محصول را طراحی کرده‌اند. در آن زمان حمیدرضا کاتوزیان نماینده‌ی منتقد پروژه ال- ۹۰، مدیر این پروژه بود. با مطرح شدنِ پروژه تندر- ۹۰ طرح تولید این خودرو کنار گذاشته شد.
اگر به عکس دقت شود این خودرو از قسمت وسط کاملا شبیه پژو ۲۰۶ است. پلتفرم استفاده‌شده، در این خودرو نیز پژو ۲۰۶ بود. بعدها این پروژه به پژو ۲۰۶ صندوقدار و در نهایت خودروی رانا ختم شد.
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
پیکان جدید
پس از توقف تولید پیکان و در زمان دولت محمود احمدی نژاد، ایران‌خودرویی‌ها سعی کردند بار دیگر پیکان را به خط تولید برگردانند. وزیر وقت صنعت از این پژوه حمایت کرده‌بود.
اما علی اکبر محرابیان وزیر بعدی صنایع دولت نهم با تولید پیکان جدید مخالفت کرده‌بود. یکی از مدیران، ایرانخودرو در آن‌وقت گفته بود: «پس از آنکه محرابیان جای طهماسبی را در وزارت صنایع دولت نهم گرفت، پروژه‌ی پیکان‌جدید را نزد وی بردیم تا مجوز تولید آن‌را بگیریم، اما محرابیان از آینده‌ی پروژه، اظهار نگرانی کرد و اجازه‌ی تولید را صادر نکرد.»
به گفته این مقام ایرانخودرو، نگرانی محرابیان از این بوده است که پروژه‌ی موردنظر به اصطلاح نگیرد و مشتریان از پیکان‌جدید استقبال نکنند و شکستی سخت در کارنامه وزارت صنعت و خودروسازی ثبت شود. این‌پروژه، ایکس ۱۱ نام داشت و چند مدل روی پلتفرم پیکان ساخته شده‌بود. در نهایت تولید آن، به دلیل مخالفت دولت و فشار افکار عمومی کنار گذاشته شد.
سمند زوبین
این خودرو قرار بود مانند پیکان جوانان خودروی خاص جوانان باشد. توربوشارژ، موتور قوی و هندلینگ مناسب، مواردی بود که برای این‌خودرو در نظر گرفته شده‌بود. البته کمی سخت بود که بتوان روی پلتفرم پژو ۴۰۵ چنین محصولی را خلق کرد. مشکل این خودرو هم نبود پلتفرم مانند دیگر مدل‌های سمند بود. در اصل موتور توربو EF7 برای این‌خودرو ساخته شده‌بود.
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
سمند دیزل
پس از سال ۱۳۸۹ دولت خواستار اضافه شدنِ خودروهای دیزلی به سبد محصولات ایرانی شد. به همین دلیل مرکز تجقیقات موتور ایرانخودرو با همکاری چند مرکز طراحی در اروپا، شروع به توسعه موتور دیزلی روی خانواده موتور EF کردند. حاصل کار یک موتور۱۲۰ اسب‌بخاری با نام EFD و از موتور توربو بنزینی سمند ضعیف‌تر بود. اما گشتاور خروجی ۲۵۶ نیوتن‌متری آن از موتور EF7TC (موتور توربو سمند) یک سر و گردن، بالاتر بود. از این‌خودرو یک دستگاه تولید شد و با تغییر استراتژی و تغییر دولت کنار گذاشته شد.
سمند ساحل
اولین کانسپت یک خودروی ایرانی تاکنون سمند ساحل بوده‌است. معمولاً خودروهای کانسپت ساخته می‌شوند تا بعدها با تکمیل‌شان الهام بخش مدل‌های واقعی باشند.
هیرکانی سایپا
یک خودرو شاسی بلند در سایپا که بزرگ‌ترین مشکل برای توسعه آن، نداشتن یک پلت فرم بود. البته شاید اگر سایپا پس از سال ۱۳۸۷ هوشمندانه عمل می‌کرد، می‌توانست با توسعه پلت فرم نیسان رونیز و بومی‌سازی آن، یک خودرو آفرود واقعی را عرضه کند. بیشتر قطعات این پلت فرم در ایران تولید شده‌بود و تنها یک مدیریت درست برای توسعه محصول نیاز داشت. خودرو هیرکانی که انگار شاسی بلند خودرو کوییک است، در سایپا تنها در حد مدل باقی ماند و هرگز تولید نشد.
ویدیوی کامل تست تمام محصولات ایران خودرو و سایپا را در این لینک تماشا کنید.
همیشه میگن بعد ۴۰ سال فلانیم! بعد از ۴۵ سال فلانیم! اما شروع خودرو سازی ما تازه سال ۸۰ بوده. نکته دیگه اینه که ما فقط در تولید خودروی سواری به صورت مقطعی جلو بودیم نه اینکه در صعنت خودر سازی از چین جلوتر باشیم. چینی ها پولشون رو خرج چرت و پرت نمی کنند مان زمان که ما دلمون خوش بود در خودرو سازی از چین جلو تریم چینی ها سریع ترین قطار ها رو می ساختند که مورد نیازشون بود و یا خودرو های کار و سنگین رو به صورت بومی تولی می کردند که خیلی از ما جلوتر بودن. یادتون نره همه قطار های متروی ایران از ابتدا چینی بوده و هستند.