فاجعه شکستن اکسل ام‌وی‌ام مدیران خودرو، بحث میلیاردها دلار ارز گرفته شده‌از سوی این شرکت و سیلی که به کارخانه مدیران خودرو رسید و باعث شد ضعف سازه‌های این شرکت مشخص شود، همگی سبب شد از خود بپرسیم واقعا در مدیران خودرو چه خبر است؟
بیت ران – امین آزاد: فکر کنید با هزار آرزو خودرویی خریدید که بسیار هزینه کرده‌اند تا بگویند “امن است!“. یکباره‌اما اکسل خودرو جدا و وسیله نقلیه شما در سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت واژگون می‌شود. فکر کنید در این شرایط کودک شما در صندلی عقب خودرو نشسته و کمربند هم نبسته است، کیسه هوای خودرو هم باز نمی‌شود و ضربه شدیدی به سر کودک وارد می‌شود. این بخشی از یک فیلم مهیج نیست، یک روایت غم‌انگیز است که شاید عینا رخ نداده، اما ریشه‌هایی در تلخیِ واقعیت دارد.
شکسته شدن اکسل ام‌وی‌ام اکس ۵۵ پرو در اتوبان کاشان – قم
یک روز یک خودرو ساخت چری که در ایران با نام ایکس ۵۵ پرو شناخته می‌شود در اتوبان کاشان – قم با حادثه‌ای عجیب روبه‌رو شده‌است؛ اکسل عقب خودرو در حال حرکت جدا می‌شود، خودرو به‌شدت منحرف شده، و یک فاجعه رخ می‌دهد. تصاویر منتشر شده، نشان می‌دهد کیسه هوا باز نشده‌و خودرو به بخش خاکی کنار اتوبان منحرف شده‌است.
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
این اتفاق درست در هفته‌ای رخ داد که دو خبر دیگر برای شرکت مونتاژ کننده‌ی ایرانی و شرکت چینی چری در ایران دردسر ساز شده‌بود.
خبر اول به «سیل کرمان» بازمی‌گشت. در این سیل، آب با شدت به محیط کارخانه نفوذ می‌کند. همچنین در پارکینگ، بدنه‌هایی که در شرایط نامطلوب نگه داشته شده‌بودند۷ زیر گل و آب می‌روند.
وقتی به تصاویر کارخانه نگاه می‌کنید، اولین پرسش مهم این است که چرا فضای یک محیط صنعتی را باید طوری ساخته باشند که از سقف آن آب جاری شود؟ محیط صنعتی کارخانه، مدرن به‌نظر نمی‌رسد و شبیه کارخانه‌های ۱۰۰ سال پیش است.
شرکتی که سال‌ها با بازار انحصاری روبه‌رو بوده، و ارز دریافت کرده‌است، چرا حتی نمی‌تواند یک کارخانه ایمن و استاندارد بسازد؟ تولید خودروی با کیفیت در این محیط شدنی است؟ چرا چینی‌ها که حتی به داخلی‌سازی و انتقال تکنولوژی مجبور نشده‌اند، حتی حاضر نیستند فضای صنعتی درستی را در ایران بسازند و سرمایه‌گذاری کنند؟ چرا حاصل هزینه میلیاردها دلار ارز ایران صرف ساخت یک کارخانه مدرن نشده، بلکه با فروش محصولات چینی در ایران آنهم چند برابر قیمت جهانی، برای توسعه کارخانه‌های چری در چین سرمایه گذاری شده‌است؟
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
بیشتر بدانید: سیل در کارخانه مدیران خودرو ؛ کدام خودروها غرق شدند؟
دومین خبر مهم این روزها، درباره همین ارز تخصیص داده‌شده‌است. شاید ما در ایران خریدار خودرو چینی نباشیم، ولی از جیب حتی فقیرترین شهروندان ایران در سیستان و بلوچستان هم ارز برای مونتاژ خودروهای چری در ایران صرف شده‌است.
براساس گزارش منتشر شده‌از سوی گمرک ایران، مدیران خودرو بیشترین مصرف کننده‌ی ارز در بین شرکت‌های خودروسازی در سال ۱۴۰۲ بوده‌است.
بیشتر بدانید: ارزبرترین‌ها در صنعت خودرو اعلام شدند؛ گران فروش‌ها هم هستند
ارزی که باید برای توسعه ایران استفاده‌شود، برای مونتاژ خودروهای درجه چندم چینی صرف شده‌است.
شفاف‌سازی گمرک ایران، درباره‌ی میزان ارز اختصاص یافته به خودرو و موتورسیکلت و قطعات نشان‌می‌دهد خودروسازی «مدیران خودرو» صدرنشین دریافت ارز است و سهم ۱۳ درصدی از کل ارز مربوط به واردات را در سال ۱۴۰۲ به خود اختصاص داده‌است.
سایت مردم سالاری در این‌باره‌نوشته است: «بررسی‌های فنی نشان می‌دهد صدرنشینی مدیران خودرو در بهره‌مندی از منابع ارزی ثبت شده‌در گمرک ایران، تنها بخش اندکی از امتیازات ارزی است که پیش‌روی این خودروساز قرار داده‌شده‌است و یک محاسبه نشان می‌دهد، این شرکت از رانت‌های متعدد دیگری نیز بهره‌می‌برد که در هیچ صورت مالی‌ای تاکنون ثبت و ضبط نشده‌است.»
براساس اعلام گمرک ایران، در سال ۱۴۰۲ به اندازه هشت‌میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات، ترخیص و وارد کشور شده‌است.
در کانال آپارات بیت ران ببینید:
حال پرسش این‌است چرا با این ارز که از جیب مردم ایران رفته، خودروهایی ساخته شده‌است که ایمنی مناسب را ندارند؟ چرا مدیران‌خودرو و چری تا پیش از این اتفاق، اقدام به رفع مشکل نکرده‌بودند؟
بررسی‌ها نشان‌می‌دهد که فرودین‌ماه ۱۴۰۳ مدیران خودرو اطلاعیه فنی داده، و از مراکز تعمیراتی خواسته است به بازدید اکسل عقب خودرو ایکس ۵۵ بپردازند.
سوال مهم این است که چرا اطلاعیه به این مهمی رسانه‌ای نشده، تا صاحبان این خودروها مطلع شوند.
به فرض، فردی پیش از مراجعه به تعمیرگاه به دلیل ندانستن این مشکل، حادثه‌ای برای‌اش رخ می‌داد، آیا مدیران خودرو می‌توانست زیان جانی در پی این حادثه را جبران کند؟
چرا مانند تمام خودروسازان مسئولیت‌پذیر جهانی، در چنین شرایطی فراخوان عمومی، رسانه‌ای نشده‌است تا خودروها جمع آوری شود؟ شاید به این ترتیب فاجعه تصادف قم – کاشان رخ نمی‌داد.
شکستن اکسل چینی‌ها در دیگر کشورها
پس از این حادثه، بررسی بیت ران نشان می‌دهد در چند ماه گذشته مشابه این اتفاق در کشورهای روسیه، آفریقای جنوبی و مالزی برای محصولات تیگو چهار، ایکس ۲۲ و فونیکس اف ایکس هم رخ داده‌است.
پس چرا شرکت چری اقدام به یک فراخوان جهانی نکرده‌است؟
رفتار شرکت چری چین یادآور رفتار حکومت کمونیستی شوروی است. در حادثه چرنوبیل هم اول کتمان کردند، بعد به‌صورت مخفی اقدام کردند و زمانیکه کار از کار گذشته و بحران جهانی شده‌بود، اقدام به اطلاع رسانی گسترده‌کردند.
حالا شرکت چری در چین کمونیستی هم چنین رفتاری را پیش گرفته است.
پیگیری خبرنگار بیت ران تا لحظه تنظیم گزارش از شرکت مدیران خودرو به نتیجه نرسید. این شرکت موضوع را به بررسی‌های بیشتر موکول و تنها به انتشار اطلاعیه ای بسنده‌کرد.
اطلاعیه شرکت مدیران خودرو درباره شکسته شدن اکسل ایکس ۵۵ پرو
بیانیه شرکت مدیران خودرو بیشتر از اینکه جنبه روشنگری داشته باشد، جنبه تهدید آمیز برای رسانه‌ها دارد.
در بیانیه این شرکت آمده است: «این شرکت هرگونه حاشیه‌پردازی و تخریب اعتبار معنوی این شرکت را برنتابیده، و به موازات بررسی اتفاق و جلب رضایت مشتری در فرض ثبوت قصور احتمالی در فرایند تولید با جبران مافات، همزمان نسبت به پیگیری حقوقی عوامل آشکار و نهان در بزرگ‌نمایی آنچه اتفاق افتاده‌را نیز معمول خواهد داشت.»
شرکت مدیران خودرو در حالی چنین لحنی را برای بیانیه خود انتخاب کرده‌است، که به گزارش برنا در دی ماهِ ۱۴۰۲، “سازمان تعزیرات دو شرکت مدیران خودرو و کرمان موتور را درمجموع به پرداخت جریمه بیش از ۲۵۰۰ میلیارد تومانی محکوم کرد و با توجه به رای قطعی محکومیت بهمن موتور به پرداخت ۵ هزار میلیارد تومان جریمه، این سه مونتاژکار به دلیل گرانفروشی جمعا به پرداخت ۷۵۰۰ میلیارد تومان، جریمه نقدی و باز گرداندنِ مبالغ دریافتی اضافی به مشتریان، محکوم شدند.”
با توجه به چنین محکومیت‌هایی که همچنان بسیاری از مردم شاکی و ناراضی هستند، آیا در سال ۱۴۰۳ هم به این شرکت‌ها ارز تخصیص داده‌خواهد شد؟
وزرات صمت توضیح دهد
پرسشی اساسی هم از وزارت صمت وجود دارد؛ وزیر صمت در سال گذشته گفته بود که از واردات خودرو دست دوم کهیر می‌زند. آیا وزرات صمت از ایمنی پایین خودروهای چینی و انتقال نیافتن دانش فنی توسط این شرکت‌ها و توسعه ندادن فضای ساخت خودرو در ایران، کهیر نمی‌زند؟
آیا وزارت صمت و موسسه استاندارد نباید با پیگیری جلوی تولید بی‌کیفیت و ناامن را بگیرند؟ چرا تا کنون فراخوان عمومی برای جمع آوری این خودروها منتشر نشده‌است؟
و آیا بهتر نبود به جای صرف میلیاردها دلار برای مونتاژ خودروهای بی‌کیفیت چینی، خودروی استاندارد وارد می‌شد تا مردم ایران سوار خودروی امن و با کیفیت شوند؟
کاش در ادامه مسئولی خود را موظف به پاسخ به این پرسش‌ها و روشن کردنِ افکار عمومی بداند.
بیشتر بخوانید:
۱- خوب است که به مردم بگوییم در ایران بیش از ۳۰ شرکت جواز خودرو سازی دارند و تنها خودرو ساز کشور ایرانخودرو و سایپای دولتی نیستند و علاوه بر این دو، شرکت های شخصی و خصوصی هم جواز تولید خودرو دارند حالا اینکه شده اند چاه ویل ارزخواری و مونتاژ کار این رارسانه و مردم باید شاکی باشند.
۲- مدیران خودرو شرکت خصوصی است.
۳- چپ کردن خودرو موجب باز شدن کیسه هوای جلوی راننده و سرنشین نمی شود!
۴- رفتار شرکت چری لیبرالیستی و شبیه آمریکایی هایی هست که گفتند در عراق سلاح کشتار جمعی وجود داره ولی وقتی به این کشور حمله کردند و چند میلیون نفر رو کشتن گفتند چیزی پیدا نکردیم!
۵- شرکت مدیران خودرو باید محامه شود.