یک نویسنده بخش خودرو، خودروی فورد مدل T را اولین خودروی مردمی در ایران دانست و با بیان اینکه این خودرو اولین خودروی تولید انبوه تاریخ است که توسط “هنری فورد” در شرکتی با همین نام تولید میشد، اضافه کرد که در دهه ۲۰ میلادی تعداد بسیاری از این خودرو به کشورمان وارد و توسط اقشار مختلف جامعه استفاده شد.
بیت ران: بعد از وارد شدن اولین خودرو توسط مظفرالدین شاه، کمکم خودروها جای خود را در بین خانوارهای ایرانی نیز باز کردند، هر چند که در ابتدا این خودروها به عنوان یک کالای لوکس تنها توسط قشر ثروتمند خریداری و استفاده میشد، اما به مرور زمان با تولید انبوه و پایین آمدن قیمت خودروها، شمار خانوادههای متقاضی خودرو در ایران نیز همچون سایر کشورهای جهان افزایش یافت.
اما اینکه اولین خودروی مردمی در ایران چه خودرویی بود و سرنوشت آن چه شد و پس از آن چه خودروهایی به کشور وارد شد، موضوعاتی هستند که “برزو سپاسی”، درباره آنها به بیت ران توضیحاتی داده است که در ادامه میخوانید.
فیلم کامل این گفت و گو را در یوتیوب بیت ران پلاس تماشا کنید:
خودروی فورد مدل T اولین خودرو با تولید انبوه در تاریخ
بیت ران: در زمینه موتورهای بنزینی کدام خودرو اولین بار به ایران وارد شده است؟
سپاسی: در دهههای ۲۰ و ۳۰ میلادی بیشتر خودروها دستساز و مختص قشر ثروتمند بودند و این افراد بیشتر، خودروهای درجه یک به کشور وارد میکردند. اما اولین خودروی مردمی ایران که کمتر در جایی در مورد آن صحبت میشود فورد مدل T است که از تعداد عکسهای بسیار دهه ۲۰ میلادی که در آنها این مدل خودرو دیده میشود، بهراحتی میتوان اهمیت آن را در تاریخ ایران درک کرد.
این خودرو اولین خودرو با تولید انبوه در تاریخ است که خط تولید ابداعی “هنری فورد” در آمریکا باعث شد، این خودرو به تعداد بالاتر و با قیمت پایینتر در دسترس عموم مردم قرار بگیرد. در ابتدا آمریکاییها خود این خودرو را خریداری کردند و با بالا رفتن تولید، قیمت آن را پایینتر آوردند. سپس واردات این خودرو به ایران آغاز شد. در این زمینه عکسهای بسیاری آز آن زمان موجود است که خانوادههای ایرانی بسیاری کنار این خودرو عکس گرفتهاند.
ضمن اینکه در عکسی از فرودگاه قلعه مرغی، این خودرو در حال کشیدن هواپیما دیده میشود. همچنین براساس عکسهای موجود، بهخصوص از نوع وانت این خودرو برای باربری در تاسیسات شرکت نفت ایران و انگلیس استفاده میشده است. تمام این عکسها نشان میدهد که چقدر این خودرو با ظاهر متفاوت خود در بین ایرانیها خواهان داشته است.
داستان اولین خودرو که وارد ایران شد را در یوتیوب بیت ران پلاس تماشا کنید:
بیت ران: آیا اطلاعاتی وجود دارد که نشان دهد اولین فورد مدل T در چه تاریخی و توسط چه کسی به ایران وارد شده است؟
سپاسی: اطلاعات دقیقی در این زمینه ندارم، ولی در دهه ۲۰ میلادی تعداد بسیاری از این خودرو به کشور وارد شد. متاسفانه در ایران در مورد اولینها در همه زمینهها بسیار راحت صحبت میشود، در حالیکه پیدا کردن اولین هر چیزی و بهخصوص در تاریخ، به این سادگیها نیست. بنابراین من درباره کاربرد اولینها کاملا محتاط هستم و اگر دقیق اطلاع نداشته باشم پاسخی نمیدهم.
اینجا تماشا کنید:
تست و بررسی وحشتناک دنا توربو اسپرت تا حد مرگ
تست و بررسی دنا پلاس توربو اتوماتیک
رازهای پژو پارس با موتور جدید ؛ تست پرشیازیر فشار
سیر تا پیاز خودرو شاهین سایپا در تست فنی
بررسی معایب و مزایای دیگنیتی پرستیژ
سرنوشت فورد چه شد؟
ایرانیها خودرو نگهدار نیستند
بیت ران: با وجود به علاقه مردم به فورد مدل T و وارد شدن تعداد بسیاری از آن در زمان خود، ولی در حال حاضر تعداد بسیار اندکی از آن در کشور موجود است، دلیل آن چیست؟
سپاسی: با وجود اهمیت این خودرو در تاریخ صنعت خودروی ایران ولی در حال حضر تنها یک یا دو عدد از این خودرو باقی مانده است. در حال حاضر هم اگر به خیابانهای شمال شهر تهران برویم میبینیم که از هر ده عدد خودروی مازراتی که در سال ۲۰۱۲ وارد ایران شد، حدود هشت مورد آن دیگر سالم نیستند. با این اوصاف در مورد خودروی فورد نیز همین شرایط وجود داشته است و دلیل این موضوع هم فرهنگ پایین و بد رانندگی در کشور ما است که نشان میدهد از ابتدا مردم ایران خودرو نگهدار نبوده و نیستند.
خودروهای لوکس قدیمی که در ایران نگهداری میشود، ته مانده غذای یک هتل لوکس است. با وجود اینکه خودروهای بسیار با ارزشی را در سالهای مختلف وارد ایران کردهایم، ولی متاسفانه به دلایل مختلف مثل رانندگیهای نامناسب، پایین بودن کیفیت جادهها و تصادفات، از دست داده یا اوراقشان کردهایم.
ضمن اینکه بسیاری از خودروهای قدیمی در بحث خودروهای فرسوده از بین رفتند و بسیاری از خودروهایی را که برخی کشورها در موزه نگهداری میکنند، در کشور ما از بین رفتهاند.
رولز رویس، سرنخ حل معمای رشوه بگیران در تاریخ
بیت ران: در اواخر دوره قاجار با واردات بسیار خودروهای رولز رویس مواجه شدیم، در مورد این خودرو توضیح دهید.
سپاسی: از این خودرو تعداد بسیاری به ایران وارد شد. کشور هند نیز تعداد زیادی از این خودرو را وارد بازار خود کرد. با توجه به اینکه در ایران برخی شخصیتها به جای رشوه از کشورهای خارجی این خودرو را میگرفتند، این یک کلید بزرگ است برای معمایی که بتوان با آن رشوه بگیران را در تاریخ پیدا کرد. این موضوع برای اثبات رشوه گرفتن دیگران اهمیت دارد. چرا که بهطور مثال من عکسی دارم که در آن پادشاه انگلستان سوار خودروی رولز رویسی است که مدتی بعد با همان شماره شاسی وارد ایران شده و در اختیار فردی قرار گرفته است که این رشوه بودن آن خودرو را ثابت میکند.
رولز رویس احمدشاه در سال ۱۳۲۹ وارد ایران شد. احمدشاه نتوانست استفاده چندانی از آن رولز رویس کند، چرا که در سالهای آخر سلطنت خود خیلی ایران نبود و تنها در دوره کوتاهی از آن استفاده کرد و بعد از آن، این خودرو در اختیار رضا شاه قرار گرفت. رضاشاه تا زمانی که بخواهد خودروی جدیدی سفارش دهد از این خودرو استفاده کرد.
گفت و گو: امین آزاد
تنظیم: فاطمه باجلانی
بیشتر بخوانید:
اولین خودرو ایران؛ از اشتباه تاریخی تا واقعیت
فورد Maverick مدل ۲۰۲۱ از مدل T سال ۱۹۰۹ ارزانتر است؟
اتول ها در سوله؛ نگاهی به ثروت چهار چرخ ایران در موزه خودرو تهران
مرسدس بنز تشریفات در آزادی + مشخصات و قیمت
روزی روزگاری کادیلاک ایران؛ تاریخچه تولید خودروی آمریکایی در کشور
اتول ها در سوله؛ نگاهی به ثروت چهار چرخ ایران در موزه خودرو تهران
خودروهای برقی مدرن با طراحی دهه ۱۹۶۰ را ببینید؛ کلاسیک های امروزی
لیموزین های تاریخی در ایران ؛ از زیر پای قجرها تا موزه خودرو در تهران
داستان پورشه از ۹۵۹ افسانهای تا ۹۱۱ مدرن
پدر تولید انبوه در دنیا کیست؟ چه ارتباطی با دنیای خودرو دارد؟
سلطان خودروهای عتیقه ؛ مجموعه ای گرانقیمت از ناب ترین خودروها
تیونر ایرانی خودرو شورولت کوروت، را تبدیل به هیولا کرد
پیشرانه های کلاسیک چندکاربراتوری آمریکایی را بشناسیم
مسکویچ دکتر شریعتی را بشناسید + تصاویر پیش و پس از بازسازی
مرسدس بنز استاد شجریان / همراه مشخصات فنی وتاریخچه
خودرو سهراب سپهری و سرگذشت آن + ماجرای تصادف او
گرانترین فورد موستانگ ایران
ماشین دکتر مصدق ثبت ملی شد + تاریخچه خودرو و محل نگهداری
اولین مینی ون جهان با ۸۳ سال سن به نمایش گذاشته میشود
گرانترین موتورسیکلت ها در کشور + قیمت و مشخصات فنی
بررسی بهترین دیسک و صفحه کلاچ در بازار و قیمت انواع لوازم کلاچ
قیمت روغن موتور در بازار + معرفی شرکت های برتر تولید کننده روغن
کامیون دست دوم وارداتی چه ویژگی هایی دارند؟ + جزئیات و آپشن ها
بهترین لاستیک های زمستانی و رتبه بندی آن ها در سال ۲۰۲۰
آشنایی با ولوو FH و مدلهای آن + کامیون های ولوو در ایران
سایپا شاهین چگونه شاهین شد؛ داستان خودرو جدید سایپا
پلت فرم شاهین چگونه است؟
سایپا رهام از سال آینده با موتور تیبا وارد بازار می شود
نبرد در مونیخ / ویژه برنامه فلاشر برای نمایشگاه خودرو مونیخ
از گیربکس های ایران خودرو تا تارای برقی و بازار لاستیک ایران
قیمت لنت ترمز خودروهای ایرانی و خارجی/ علائم تمام شدن لنت ترمز