تاکسی ایرانی در ترکیه شاید کمی عجیب به نظر برسد. اما این اتفاق چند سالی است که در کشور ترکیه رخ داده است. اما نه بصورت قانونی! بلکه کاملاً چراغ خاموش و بی سر و صدا. اینکه چطور می توان در کشور ترکیه سوار بر تاکسی ایرانی شد؟ نرخ کرایه این تاکسی ها چه تفاوتی با تاکسی های ترکیه دارد؟ آیا تاکسی ایرانی در ترکیه امن است؟ و… سوالاتی هستند که در این مطلب به دنبال پاسخ آنها هستیم.
بیت ران – محمد فتح‌اللهی – در کشور ترکیه چندین شرکت ایرانی خدمات حمل و نقل مسافران را به عنوان شرکت های توریستی ارائه می دهند. این خدمات شامل سرویس حمل و نقل از مبداء فرودگاه به مقصد محله های مختلف است. اما باید توجه داشت که خدمات ارائه شده توسط این شرکت ها قانونی نبوده و این شرکت ها بصورت مخفیانه اقدام به جابجایی مسافران می کنند.
اینکه قانونی بودن یا نبودن این شرکت ها چه خطراتی را برای مسافران به دنبال دارند یا نه را در ادامه خواهیم پرداخت. اما موضوع اصلی این است که این شرکت ها چطور توانسته اند خدمات تاکسی ایرانی در ترکیه را راه اندازی کنند.
تاکسی های ایرانی در کدام شهرهای کشور ترکیه فعالیت دارند و چه خدماتی ارائه می دهند؟
عمده فعالیت تاکسی های ایرانی در شهر استانبول است. شرکت های ارائه دهنده خدمات جابجایی مسافر در استانبول عموماً دفتری در مناطق غربی این شهر اجاره می کنند و فعالیت خود را بصورت غیر قانونی شروع می کنند. در کشور ترکیه هیچ کدام از شهروندان خارجی مجوز کار ندارند. مگر اینکه این مجوز بصورت اجازه کار بصورت قانونی و البته بسیار سخت از دولت این کشور دریافت شود.
شرکت های ارائه دهنده این خدمات معمولاً فعالیت های دیگری نیز دارند. مانند تبدیل یا جابجایی ارزهای خارجی برای مسافران ایرانی یا فروش اقلام ایرانی مانند برنج و زعفران.
اما باید توجه داشت که این نحوه فعالیت در کشور ترکیه عملاً کار سیاه نامیده می شود. طبیعتاً اگر دولت ترکیه متوجه فعالیت این شرکت ها شود، مجازات و جریمه های سنگینی برای آنها در نظر خواهد گرفت که در ادامه به آنها می پردازیم.
تاکسی های ایرانی در ترکیه چگونه کار می کنند؟
در حال حاضر دو شرکت بزرگ ایرانی خدمات جابجایی مسافر در شهر استانبول را به مسافران ایرانی و افرادی که اقامت این کشور را بدست آورده اند ارائه می دهند. فعالیت این شرکت ها در کشور ترکیه به دو صورت انجام می شود.
نحوه کار این دو شرکت با یکدیگر کاملاً متفاوت است. شرکت اول تنها یک دفتر غیر رسمی در مرکز شهر استانبول دارد. این شرکت رانندگانی استخدام می کند که خودشان مالک خودرو باشند. راننده با استخدام در این شرکت از جامعه مشتریان آن بهره مند شده و اقدام به جابجایی مسافر می کند.
نحوه فعالیت شرکت دوم اما متفاوت است. این شرکت هم دفتری غیر رسمی دارد. اما به تازگی شعبه دوم آن در مرکز شهر استانبول افتتاح شده است. این شرکت رانندگانی استخدام می کند که خودروی شخصی ندارند. شرکت خود اقدام به خرید یا اجاره خودرو نموده و آن را به راننده تحویل می دهد. قراردادهای شرکت با رانندگان نیز بصورت ماهانه تنظیم شده و تمدید خواهند شد.
هر دو این شرکت ها مدعی هستند خودروهای آنها مجهز به GPS بوده و از همین رو کاملاً امن هستند. اما اگر شما مشتری این شرکت ها باشید، عملاً امنیت سفر برای شما در اولویت نبوده و نرخ کرایه مهمترین عامل خواهد بود. چرا که تاکسی های زرد یا آبی رنگ قانونی در کشور ترکیه مجهز به دوربین داخل کابین بوده و از هر نظر امنیت بیشتری برای مسافران خواهند داشت.
نرخ کرایه تاکسی در ترکیه چگونه محاسبه می شود؟
در شهر استانبول شما با دو نوع از تاکسی ها رو به رو هستید. تاکسی های زرد رنگ و تاکسی هایی که آبی رنگ هستند. نرخ ورودی به تاکسی های زرد رنگ، ۵/۵۵ لیر (معادل ۱۷/۶۴۹ تومان براساس نرخ ۳/۱۸۰ تومانی لیر امروز ۱۹ مهر ماه ۱۴۰۰) است. در حالی که این نرخ برای سوارشدن به تاکسی های آبی رنگ، ۶/۳۸ لیر اعلام شده است.
تاکسی های زرد رنگ در ازای پیمایش هر کیلومتر ۳/۴۵ لیر از شما دریافت خواهند کرد. این در حالی است که تاکسی های آبی رنگ مبلغ ۳/۹۹ را در ازای هر کیلومتر از شما درخواست خواهند کرد. تاکسی های سیاه رنگ که خودروهای لوکس (ون و سواری های مرسدس بنز) هستند نیز ورودی ۹/۴۳ داشته و در هر کیلومتر ۵/۸۴ لیر از موجودی کیف پول شما کم خواهند کرد. تاکسی های سیاه رنگ تنها در مسیرهای فرودگاهی وجود دارند و می توان آنها را بصورت VIP درخواست نمود.
مثالی درباره دریافت تاکسی در شهر استانبول
تصور کنید هتل محل اقامت شما در محله Beyoğlu و در میدان تکسیم (Taksim) است. شما قصد دارید به مرکز خرید MALL OF ISTANBUL بروید و برای رفتن به این مرکز خرید تصمیم دارید از تاکسی استفاده کنید.
مسافت میدان تکسیم تا این مرکز خرید ۳۱ کیلومتر است. حال مقایسه ای داشته باشیم از نرخ های متفاوت تاکسی برای تردد در این مسیر.
تاکسی های زرد رنگ این مسافت را در ازای دریافت ۱۱۲/۵ لیر (۳۵۷/۷۵۰ تومان) از شما طی خواهند کرد. اگر از تاکسی های آبی رنگ برای رفتن به این مرکز خرید استفاده کنید نیز ۱۳۰/۰۷ لیر (۴۱۳/۶۲۲ تومان) هزینه برای شما در پی خواهد داشت.
تاکسی های سیاه رنگ هم پس از رسیدن به مقصد، ۱۹۰/۴۷ لیر (۶۰۵/۶۹۴ تومان) از شما طلب خواهند کرد.
این تفاوت در نرخ تاکسی های کشور ترکیه به مدل و میزان لوکس بودن خودرو مربوط است. در نتیجه، تاکسی های زرد رنگ خودروهای اکونومی، تاکسی آبی رنگ تقریباً لوکس و تاکسی های سیاه کاملاً لوکس هستند.
نرخ تاکسی ایرانی در ترکیه چقدر است؟
شما برای درخواست تاکسی ایرانی می بایست با یکی از این شرکت ها تماس بگیرید. در تماس تلفنی، شما مبداء و مقصد سفر خود را اعلام می کنید و اپراتور به شما نرخ کرایه را اعلام می کند.
بهتر است از روز قبل با یکی از شرکت ها تماس گرفته و تاکسی خود را رزرو کنید. چرا که امکان دارد به دلیل کمبود خودرو در شرکت ها در ساعت مورد نظر خود تاکسی در اختیار شما قرار نگیرد. البته به ندرت این اتفاق رخ می دهد، اما برای جلوگیری از اتلاف وقت پیشنهاد می شود یک روز جلوتر درخواست تاکسی ایرانی خود را ثبت کنید.
۱۱/۲۸۹ تومان در ازای هر کیلومتر!
نرخ کرایه تاکسی ایرانی در ترکیه به ازای هر کیلومتر ۳/۵۵ لیر (۱۱/۲۸۹ تومان) است. شاید از خود بپرسید که تاکسی های زرد رنگ کرایه کمتری به ازای هر کیلومتر دریافت می کنند، پس نکته مقرون به صرفه سوار شدن به تاکسی ایرانی چیست؟
قطعاً شما به عنوان شهروند کشور ترکیه یا توریست به مسیرها آشنایی ندارید. تاکسی های زرد رنگ از این موضوع استفاده کرده و مسافت بیشتری برای رسیدن به مقصد مورد نظر شما طی می کنند. علاوه بر این، شما در هنگام سوارشدن به تاکسی زرد رنگ باید ورودی پرداخت کنید.
اما در تاکسی های ایرانی ترکیه نرخ ورودی وجود ندارد. از آنجایی که راننده هم مانند شما به مسیرهای این کشور آشنایی ندارد، ناچاراً از سرویس هایی مانند Google Maps برای طی کردن مسیر استفاده خواهد کرد. این موضوع باعث خواهد شد که شما در کمترین زمان و در کوتاه ترین مسیر به مقصد خود برسید.
نکته مهم این است که تردد در اتوبان های شهر استانبول مشمول پرداخت عوارض است. شما از میزان این عوارض اطلاعی ندارید. اما زمانی که به مقصد رسیدید، راننده تاکسی زرد رنگ نرخ بیشتری برای عوارض های پرداخت شده از شما طلب خواهد کرد.
تاکسی های ایرانی از مسیرهای بدون عوارض تردد کرده و این مورد را در تنظیمات Google Maps خود ثبت کرده اند. پس شما به عنوان مسافر این تاکسی ها نگران پرداخت عوارض و هزینه ورودی نیستید.
به غیر از این، شما پیش از سوار شدن، از میزان کرایه مسیر مطلع هستید. پس اگر راننده در طول مسیر و نقشه خوانی خود از Google Maps دچار اشتباه شود و مسیر بیشتری طی کند، شما در حقیقت همان کرایه توافق شده را پرداخت خواهید کرد.
تاکسی های ایرانی شخصی در استانبول چگونه فعالیت می کنند؟
علاوه بر دو شرکت بزرگ ارائه دهنده خدمات جابجایی مسافر در شهر استانبول، خودروهای شخصی ایرانی هم در این شهر به عنوان تاکسی فعالیت می کنند. اما نرخ کرایه این خودروها با شرکت های تاکسی ایرانی متفاوت است.
ایرانیانی که در کشور ترکیه مالک خودرو هستند و از خودرو خود به عنوان تاکسی استفاده می کنند، هزینه دلخواه خود را از مشتری دریافت می کنند. البته نرخ کرایه همان ۳/۵۵ لیر در ازای هر کیلومتر است. اما اگر مسیر شما پر ترافیک باشد، نرخ کرایه نیز افزایش خواهد یافت.
به زبان ساده، خودروهای شخصی نرخ توافقی دلخواه خود را دارند. البته این نرخ غیر معقول نیست. بلکه گاهی اوقات ۱۰ تا ۱۵ لیر هزینه بالاتری دریافت می کنند. اما در عوض معمولاً خودروهای باکیفیت تری (از لحاظ نظافت داخلی خودرو) دراختیار شما به عنوان مسافر قرار می دهند.
هر فردی می تواند در شرکت های تاکسی ایرانی مشغول به کار شود؟
پاسخ این پرسش مثبت است. هر دو شرکت فعال در شهر استانبول از شما به عنوان راننده مبلغ ۵/۰۰۰ لیر به عنوان سفته دریافت می کنند. علاوه بر این مبلغ، اگر در شرکتی کار کنید که خودرو از آن آن شرکت است، از شما ۲/۰۰۰ لیر در ازای دراختیار گذاشتن خودرو دریافت می شود. مبلغ ۱/۰۰۰ لیر هم دپوزیت کمیسیون شما است.
در شرکتی که می توانید با خودرو خود در آن مشغول به کار شوید، خبری از ۲/۰۰۰ لیر نیست و صرفاً همان مبلغ ۱/۰۰۰ لیر به عنوان دپوزیت کمیسیون از شما دریافت می شود.
شرکتی که خودرو در اختیار شما قرار می دهد، ۵۵ درصد مبلغ کرایه را از آن خود می داند. ۴۵ باقی مانده نیز از آن راننده است. راننده از این ۴۵ درصد باید هزینه سوخت را نیز متقبل شود. این در شرایطی است که هزینه تعمیرات و نگهداری خودرو با شرکت است.
در شرکت دیگری که شما با خودرو خود در آن می توانید مشغول به کار شوید، ۸۰ درصد مبلغ کرایه از آن شماست. ۲۰ درصد باقی مانده نیز متعلق به شرکت است. با این تفاوت که شرکت در قبال هزینه های نگهداری خودرو شما هیچ مسئولیتی ندارد. ضمن اینکه هزینه سوخت نیز با شماست.
قرارداد کاری منعقد شده در هر دو شرکت هم به صورت یک ماهه بوده و این قرارداد قابل تمدید است.
اگر پلیس متوجه فعالیت تاکسی ایرانی شود، چه برخوردی خواهد داشت؟
در کشور ترکیه هیچ نهادی به غیر از شهرداری مسئول جابجایی مسافران نیست. تاکسی های زرد، آبی و سیاه نیز تحت نظارت این نهاد مشغول فعالیت هستند. توجه داشته باشید که حتی Uber نیز نتوانست در این کشور مجوز فعالیت بگیرد. تنها تاکسی اینترنتی موجود در این کشور BiTaxi است. در صورت درخواست خودرو از این سرویس هم همان تاکسی های زرد رنگ به سراغ شما می آیند.
در سراسر شهر استانبول ایست های بازرسی برای بررسی وضعیت اقامتی شهروندان وجود دارد. اگر مسافر تاکسی ایرانی در ترکیه هستید، نگران نباشید. پلیس در صورت شناسایی تاکسی غیر قانونی (ترک ها به این نوع از تاکسی ها Korsan Taksi می گویند) طرف حسابش راننده و خودرو است.
راننده تاکسی غیر قانونی از سوی پلیس ترکیه مبلغ ۷/۰۰۰ لیر (۲۲/۲۶۰/۰۰۰ تومان) جریمه خواهد شد. خودرو او نیز دو ماه در توقیف پلیس می ماند.
نکته های سوار شدن به تاکسی ایرانی در ترکیه
تاکسی های ایرانی در ترکیه از شما به عنوان مسافر درخواست می کنند که در صندلی جلو بنشینید. این موضوع فضا را در داخل خودرو کمی خودمانی تر جلوه می دهد. گذشته از این راننده از شما درخواست خواهد داشت که در زمان مشاهده پلیس به هیچ عنوان ترکی یا انگلیسی (اگر مسلط هستید) صحبت نکنید. هیچ مبلغی هم بصورت علنی رد و بدل نمی شود.
هزینه سفر بصورت پنهانی در میانه مسیر توسط راننده از مسافر گرفته خواهد شد. راننده نیز باید نام و شماره تلفن مسافر را مانند یک دوست در تلفن خود ذخیره کند. چرا که پلیس در هنگام بازرسی اگر به تاکسی بودن خودرو شک کند، تلفن راننده را نیز بررسی خواهد کرد. چت های رد و بدل شده بین راننده و مسافر (لوکیشن ها) کاملاً بررسی می شوند.
اگر راننده و سرنشین در حضور پلیس به زبان پارسی جواب سوالات او را بدهند، پلیس هیچ مدرکی دال بر اینکه این خودرو تاکسی است نخواهد داشت. از همین رو حتی اگر ایمان داشته باشد که خودرو مورد نظر تاکسی غیر قانونی است، به دلیل آنکه مدرکی ندارد نمی تواند خودرو را توقیف و راننده را جریمه کند.
آیا تاکسی های ایرانی در ترکیه امن هستند؟
اگر قرار است مشتری تاکسی های ایرانی در ترکیه شوید باید به چند نکته توجه داشته باشید. اول، نام و شماره تلفن راننده را از شرکت درخواست کنید. از راننده درباره مشخصات خودرو او بپرسید. این مشخصات را در اختیار نزدیک ترین فرد خود قرار دهید. گرچه این خودروها به ادعای شرکت های تاکسی دارای GPS هستند؛ اما این امکان برای یافتن خودرو از سوی شرکت است، نه مسافر.
مهمتر از همه اینکه قبل از پیاده شدن از خودرو تمامی وسایل خود را کنترل کنید. اطمینان داشته باشید وسایل شما در خودرو جا نماند. به این علت که یافتن راننده و خودرو امری بسیار دشوار است. چرا که احتمالاً به علت هزینه بالای سوخت در کشور ترکیه، مخارج خودرو، کمیسیون دریافتی کم و سختی طاقت فرسای کار در ترافیک شهر استانبول، از ادامه این شغل منصرف شده است!
بیشتر بخوانید: