داستان پیکان و پراید را که در صنعت خودرو ایران بررسی کنیم شباهت های بسیاری می بینیم. اما آنچه متفاوت است، پس از پایان خط تولید دیده می شود.
بیت ران – محمد میرمحمدی: سرانجام پس از سال ها انتظار، به پایان تولید پراید نزدیک می شویم.
خودرویی که در بدو ورودش به بازار ایران در دهه ۷۰ شمسی، توجه بسیاری را به خود جلب کرد.
با میسر شدن امکان تولید داخلی، پراید توانست به گزینه ای در دسترس برای اقشار مختلف تبدیل شود.
ابعاد مناسب، شتاب قابل قبول، مصرف سوخت و هزینه های پایین نگهداری، توانستند پراید را به انتخابی بهتر از پیکان که در سال های پایانی خدمت خود به سر می برد، تبدیل کنند.
به تدریج، بار مسافرکشی از دوش پیکان برداشته شد.
آموزشگاه های رانندگی پراید را به عنوان خودروی آموزش در نظر گرفتند.
رفتن پیکان، اوج گیری پراید
و این تحفه کره ای توانست محبوب دل ها شود.
با توقف تولید پیکان در سال ۸۴، پراید وارد عصر جدیدی از موفقیت خود شد.
قیمت و هزینه های پایین، همچنان ایمنی پایین پراید را بی اهمیت جلوه می داد.
از طرفی کاهش کیفیت تولید، حذف زه و سیستم پخش، افزایش قیمت و حتی حوادث شهری و جاده ای پراید که هر روزه جان بسیاری را می گرفت نیز، موفق به شکست این اعجوبه نشدند.
و حالا زمان بازنشستگی کامل پراید فرا رسیده است.
در این شرایط فرصت را غنیمت شمردیم تا جایگاه پراید و پیکان را بررسی کنیم.
همچنین ضمن بررسی فراز و فرودهای این دو، تحول صنعت خودروسازی کشورمان در مقایسه با دوره پیکان را نیز خواهیم سنجید.
نزدیک شدن به رویای خودروسازی در ایران با پیکان
پیکان نه اولین خودرو تولید ایران بود و نه بهترین آن ها؛ اما تولد آن بسیاری را به وجد آورد.
افراد و خانواده های بیشتری می توانستند صاحب خودرو شوند.
ایران تا آن هنگام بیشتر در نقش وارد کننده خودرو بود.
کشور با پیکان قدم بزرگی بر می داشت و رویای خودروسازی روز به روز به واقعیت نزدیک تر می شد.
اما عواملی بود که محبوبیت پیکان را کم کرد.
پیکان در تیپ های متفاوت عرضه شد که در ظاهر و برخی مشخصات فنی تفاوت هایی داشتند.
اما نبود به روزرسانی های گسترده و تلاش برای طراحی خودرویی که از نمونه های اولیه فاصله داشته باشد، به مرور از محبوبیت این خودرو می کاست.
با این وجود عواملی چون قیمت پایین و در دسترس بودن قطعات و تعمیرکاران ماهر، پیکان را به انتخابی قطعی برای بسیاری از مصرف کنندگان تبدیل کرده بود.
همین عوامل را کم و بیش در پراید نیز می توان یافت.
اما با توجه به مدرن تر بودن پراید و پیشرفته تر بودن صنعت خودروسازی در زمان تولید این خودرو، سایپا در معرض انتقادات بیشتری به خاطر به روز نکردن این خودرو قرار گرفت.
جراحی دیرهنگام پراید
پراید در طول سال های تولید تنها یکبار زیر تیغ جراحی زیبایی رفت.
این اتفاق نیز آن قدر دیر صورت گرفت که امیدی برای بهبود جایگاه پراید باقی نمی گذاشت.
در حالی که پراید خودروی اول بسیاری از “افراد” شد، پیکان به عنوان اولین خودروی بیشتر “خانواده ها” جایگاه والایی داشت.
از خاطرات نخستین مسافرت ها تا پرداخت هزینه هایی که شغل پدر کفاف آن ها را نمی داد و مسافرکشی با پیکان راه پرداختشان را هموار می کرد.
“ماشین بازی” که شامل تقویت و مسابقه و یا تزئین و به خرج دادن سلیقه در بهبود ظاهر خودروها بود، با پیکان عمومیت پیدا کرد.
خودرویی که در سال های آخر تولیدش از لحاظ تکنولوژی و به روز بودن حرف های زیادی برای گفتن نداشت، هنوز هم آرزوی بسیاری از جوانان بود.
پراید هم در بسیاری از این موارد همانند پیکان ظاهر شده است.
پراید در چندین نقش متفاوت
نمونه های هاچبک از همان ابتدا بیشتر مورد توجه جوانان و افراد علاقه مند به تقویت خودرو بوده اند.
و هر چند که سازمان های تاکسیرانی توجه کمتری به پراید داشته اند، اکثر مسافرکشان با پراید امرار معاش می کنند.
به نظر می رسد که تصویر ذهنی عموم مردم نسبت به پیکان بهتر از تصوری است که از پراید دارند.
تا ۲۰ سال پیش می توانستیم بگوییم که هر ایرانی حداقل یک بار سوار پیکان شده است و خاطراتی با آن دارد.
نوجوانان امروزی که بیشترشان سوار پیکان نشده اند نیز، با دیدن پیکان های بازمانده و شنیدن خاطرات بزرگ ترها، جایی در دل خود برای آن باز کرده اند.
اما آیا پراید برگ برنده ای در مقابل خوشنامی پیکان دارد؟ بله. تیبا!
در سال های پایانی تولید پیکان، تلاش هایی برای تغییر چهره و مشخصات فنی آن انجام شد.
هدف از این تلاش ها آن بود تا با مدرن ساختن پیکان دهه ۶۰ میلادی، بتوان آن را به دوره جدید انتقال داد.
این تلاش ها نتیجه ای نداشتند و طرح های مطرح شده نیز هیچگاه به حقیقت نپیوستند.
تولید پیکان پس از ۳۸ سال به پایان رسید و محصولی که بتواند جایگزین آن شود، وجود نداشت.
پژو ۴۰۵ قیمت بالاتری داشت و پراید که هنوز به طور کامل به دست قشر متوسط نرسیده بود نیز، نسبت به پیکان فضای داخلی و بار کمتری داشت.
جانشین پراید مشخص شد
در حال حاظر اما، پراید در حالی با خط تولید خداحافظی می کند که فرزند جدیدی از خود به جای گذاشته است.
خانواده تیبا شامل تیبا، ساینا و کوئیک می شود.
این خودرو اشتراکات فنی بسیاری با پراید دارد و به نوعی قادر به پر کردن جای خالی آن خواهد بود.
این خانواده از لحاظ کیفیت قطعات و ساخت، حرف زیادی برای گفتن ندارد.
خانواده تیبا هنوز هم قادر به رقابت با نمونه های خارجی این کلاس نیست.
اما طراحی و توسعه خودروی جایگزین پراید، امتیاز مثبتی است که ایران خودرو در مورد پیکان آن را بدست نیاورد.
پیکان کمیاب شد. از طرفی توجه به خودروهای کلاسیک افزایش یافت.
از این رو شاهد آن هستیم که هر روزه تعداد بیشتری از این پیرمردهای ساخت داخل بازسازی می شوند و به خیابان ها می آیند.
پراید که با قیمت های نجومی اخیر، در روزهای اوج خود به بازنشستگی می رود، نیز تا مدت ها به فعالیت اش ادامه خواهد داد.
شاید هیچوقت پراید به عنوان یک خودروی کلاسیک مورد توجه قرار نگیرد، اما بی شک یکی از مهمترین خودروهای تاریخ صنعت خودروی کشور خواهد بود.
پراید نزدیک خط پایان
به گزارش بیت ران، تولید دو مدل پراید ۱۳۲ و ۱۱۱ در سایپا متوقف شده است.
اما خط تولید پراید ۱۳۱ برای انجام تعهدات قبلی همچنان فعال است.
بنابر اعلام سایپا، پراید ۱۳۱ نیز تا پایان تیر ماه از سایپا خداحافظی می کند.
بیشتر بخوانید: