اهمیت و زمان تعویض روغن ترمز + انواع روغن ترمز

از دست ندهید

مایع / روغن ترمز با ایمنی و سلامتی سرنشینان خودرو ارتباط مستقیم دارد و معمولا رانندگان خودرو به آن اهمیت زیادی نمی دهند. اما این مایع مانند بقیه سیالات خودرو نیاز به بازدید و تعویض دارد. در ادامه با اهمیت و جزئیات مایع ترمز آشنا می شویم.

بیت ران- امیرحسین اسماعیل بیگی: با توجه به اهمیت روغن ترمز در حفظ ایمنی خودرو و جان سرنشینان، آن را تعریف می کنیم و از انواع و زمان تعویض آن می گوییم.

مایع / روغن ترمز چیست؟

مایع ترمز نوعی مایع هیدرولیک با گرانروی پایین است که در ترمزهای هیدرولیکی در خودروها استفاده می شود.

وظیفه مایع هیدرولیک ترمز انتقال نیروی پدال یا بوستر به لنت ها است.

به بیان ساده تر، وقتی پای خود را روی پدال ترمز فشار می دهید، این نیرو توسط بوستر تقویت شده و مایع ترمز این نیرو را به لنت های ترمز جلو و عقب منتقل می کند.

قسمت عمده آن از ترکیبات پلی گلیکول و سیلیکون است و مواد افزودنی دیگری برای بالا بردن خواص کیفی به آن اضافه می شود.

برخی ویژگی های مایع هیدرولیک ترمز به شرح زیر است:

١- نقطه جوش بالا

۲- گرانروی مناسب در درجه حرارت پایین

۳- ایجاد نکردن حباب

۴- سازگاری با کاسه نمدها و فلزاتی که در مدار هیدرولیک با آنها در تماس است.

۵-انجام عمل روانکاری برای قطعات متحرک مدار هیدرولیک ترمز.

یکی از مهم ترین خواص مایع ترمز دمای نقطه جوش آن است.

هرچه مایع نقطه جوش بالاتری داشته باشد، بهتر است.

سیستم ترمز روغن ترمز

زمانی که راننده ترمز می زند و لنت ترمز با دیسک درگیر می شود، به صورت ناگهانی دما افزایش می یابد.

این دمای بالا در ناحیه کالیپر به روغن نیز می رسد و دمای روغن تحت فشار بالا می رود.

اگر روغن دمای جوش پایینی داشته باشد به سرعت بعد از چند ترمز شروع به جوشیدن می کند.

در ادامه درون روغن حباب هوا تشکیل می شود که باعث کاهش شدید میزان ترمزگیری یا از کار افتادن سیستم ترمز می شود.

همان طور که در عکس زیر مشاهده می کنید به مرور زمان دمای جوش نسل جدید مایع ترمز افزایش یافته است.

سیستم ترمز هر خودرویی بر اساس یک نوع مایع ترمز طراحی می شود.

پس مهم است بدانیم خودرویمان باید از کدام نسل استفاده کند.

خواص روغن ترمز

اهمیت و زمان تعویض مایع ترمز:

همان طور که گفته شد عملکرد درست و مطمئن سیستم ترمز به دمای جوش مایع ترمز بستگی دارد.

همه مایع های ترمز بجز DOT 5 به نحوی ساخته شده اند که رطوبت سیستم ترمز را به خود جذب کنند، تا آب باعث خوردگی سیستم ترمز نشود.

اما این جذب رطوبت باعث کاهش دمای جوش مایع ترمز می شود.

میزان جذب رطوبت مایع ترمز بین یک تا دو درصد در هر سال است.

رطوبت از منافذ میکروسکوپی در قسمت های لاستیکی، در منبع روغن ترمز و… وارد مایع ترمز می شود.

همچنین تفاوت بین DOT 3 ،۴ و ۵.۱ در نقطه جوش است.

بنابراین، با توجه به این سه مایع مبتنی بر گلیکول، DOT 3 کمترین نقطه جوش و DOT 5.1 بالاترین را دارد.

نمودار مایع / روغن ترمز

همان طور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، بعد از دوسال، رطویت جذب شده به مقدار زیادی باعث کاهش دمای جوش مایع ترمز می شود.

بیشتر مکانیک ها و اتو سرویس ها پیشنهاد می‌ کنند که هر دو تا سه سال این مایع را به طور کامل تعویض کنید.

با مراجعه به دفترچه خودرو ممکن است با زمان متفاوتی مواجه شوید.

با این وجود نگهداری از هر خودرو با خودرو دیگر تفاوت دارد و بسته به استفاده شما، می ‌تواند تغییر کند.

اما یک راه بهتر وجود دارد و توصیه ما استفاده از این راه است.

دستگاهی که در تصویر زیر مشاهده می کنید یک تستر رطوبت مایع ترمز است.

این دستگاه شبیه یک ماژیک است و نوک آن دو الکترود دارد.

روی این دستگاه چهار چراغ برای نشان دادن میزان رطوبت مایع ترمز وجود دارد.

هنگامی که الکترودهای نوک این دستگاه را وارد مایع هیدرولیک ترمز کنید میزان رطوبت را نشان می دهد.

اگر این میزان کمتر از دو درصد باشد نیاز به تعویض مایع ترمز نیست.

و اگر بیشتر از این میزان باشد باید تمام مایع تعویض شود تا ایمنی شما به خطر نیفتد.

پس اگر در زمان سرویس خودرو به مکانیکی یا اتو سرویس مراجعه کردید، از آنها بخواهید این کار را برایتان انجام دهند.

تستر روغن ترمز

انواع مایع /روغن ترمز:

مایع ترمز نیز مانند دیگر سیالات مورد استفاده در خودرو از استانداردهای بین‌المللی پیروی می ‌کند.

برای راحتی و مشخص شدن خواص آنها، با عنوان DOT درجه بندی می شوند.

مایع هیدرولیک ترمز در چند سطح استاندارد DOT 5.1 ،DOT 5 ،DOT 4 ،DOT 3 عرضه می شوند.

عنوان DOT را وزارت حمل و نقل آمریکا ایجاد کرد که سر واژه (Department of Transportation) است.

عدد بعد از آن بر گرفته از استانداردهایی که بر اساس آن ساخته شده اند، است.

این مایع از ترکیبات متنوع و با فرمول های پیچیده که در هر نسل متفاوت است، ساخته می شود.

مایع ترمز DOT 2 منسوخ شده است.

مایع ترمز DOT 3:

مایع DOT 3 براساس SAE J1703 and ISO class 3 ساخته می شود.

این مایع بی رنگ یا به رنگ کهربایی است.

این مایع ترمز بر پایه ترکیبات پلی گلیکول اتر است و دمای جوش پایین تری نسبت به نسل های بعدی دارد.

علاوه بر پایین بودن دمای جوش، جاذب رطوبت بودن نیز یکی از معایب دیگر این مایع است.

از DOT 3 معمولا در خودروهای قدیمی (۱۰ سال به بالا) استفاده می شود.

معمولا DOT 3 در قوطی های زرد رنگ در بازار ارائه می شود.

اما الزاما این طور نیست و ممکن است تولید کننده هایی در رنگ های متفاوت محصول را ارائه کنند.

روغن ترمز DOT3

مایع ترمز DOT 4:

مایع DOT 4 براساس SAE J1704 and ISO class 4 ساخته می شود.

این مایع بی رنگ یا به رنگ کهربایی است.

این مایع ترمز بر پایه ترکیبات پلی گلیکول اتر، دمای جوش بالاتری نسبت به DOT 3 دارد.

در واقع DOT 4 بهبود یافته همان DOT 3 است.

در این نسل هم شاهد جذب رطوبت هستیم که از معایب آن است.

معمولا DOT 4 در قوطی های آبی رنگ در بازار ارائه می شود.

اما الزاما این طور نیست و ممکن است تولید کننده هایی در رنگ های متفاوت محصول را ارائه کنند.

DOT 3 و DOT 4 مرسوم ترین روغن ترمز در دنیا هستند و حدود ۹۵ درصد، از این دو مایع استفاده می شود.

روغن ترمز DOT4

مایع ترمز DOT 5:

بیشتر مایعات ترمز که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند، بر پایه گلیکول هستند.

برای خودروهای با کارایی بالاتر که سیستم ترمز به طور مرتب به دمای ترمز متوسط ​​می رود، مناسب هستند.

مایع DOT 5 به صورت هیدروفوبیک و سیلیکونی است، یعنی تمایل به جذب رطوبت ندارد.

این بدان معنی است که نقطه جوش نسبتاً پایدار خواهد بود.

اما هر رطوبتی که وارد سیستم ترمز شما شود، تمایل به تشکیل قطرات آب خالص دارد که می تواند باعث خوردگی سیستم ترمز شود.

مایع ترمز DOT 5 نقطه جوش خیلی بالاتری نسیت به DOT 3 دارد و حتی نسبت به DOT 4 نیز بالاتر است.

اما به دلیل اینکه برپایه سیلیکون است، تونایی روانکاری پمپ های ABS و قسمت های متحرک سیستم ترمز را ندارد.

این مایع به رنگ بنفش است.

مایع ترمز DOT 5 با سیستم ترمز ضد قفل (ABS) سازگار نیست.

مایع ترمز DOT 5.1:

نپذیرفتن مایعات مبتنی بر سیلیکون، منجر به ایجاد DOT 5.1 شد.

این روغن ترمز بر پایه گلیکول است. اما از خواص سیلیکونی هم بهره می برد.

مایع DOT 5.1 مزیت های عملکرد مایع DOT 5 که بر پایه سیلیکون است، یعنی دمای جوش بالا را به همراه دارد.

اما در عین حال از خواص DOT 4 و مایعاتی که بر پایه گلیکول هستند بهره می برد.

این مایع برای خودروهای پرفورمنس است که تحت شرایط سخت تری کار می کنند.

توصیه های مهم درباره روغن ترمز:

قطعاً مخلوط کردن مایعات گلیکول و سیلیکون توصیه نمی شود.

همچنین هیچ یک از انواع مختلف مایعات ترمز نباید با هم مخلوط شوند.

آنها می توانند با یکدیگر واکنش نشان دهند و سیستم ترمز شما را خراب کنند.

مشخصات مایع ترمز هر خودرو مانند تصویر زیر، روی در محفظه مایع هیدرولیک ترمز حک شده است.

در غیر این صورت به دفترچه راهنما خودرو مراجعه کنید.

به دلیل جذب سریع رطوبت از باز کردن مخزن روغن ترمز خودرو خودداری کنید.

همیشه باید در ظرف روغن ترمز را محکم ببندید.

برای چک کردن سطح مایع ترمز از شاخص هایی که بیرون ظرف و روی بدنه هست، استفاده کنید.

دو نکته مهم دیگر درباره مایع ترمز: DOT 3 و DOT 4 وDOT 5.1 خاصیت خورندگی دارند.

مایع ترمز یا همان روغن ترمز دشمن رنگ خودرو محسوب می شوند. بنابراین هیچ کدام از این موارد را روی ماشین خود نریزید.

اما مایع DOT 5 بخاطر سیلیکونی بودن خاصیت خورندگی ندارد.

روغن ترمز

بیشتر بخوانید:

روغن گیربکس اتوماتیک و دستی + معرفی روغن مناسب خودروهای داخلی و وارداتی

کم شدن روغن موتور نشانه چیست؛ چرا موتور ماشین روغن کم می‌کند؟

هر آنچه درباره انواع روغن موتور باید بدانید

بازدید سیستم ترمز خودرو / معایب و تعمیر

مکمل سوخت چه کمکی به خودرو می کند؟




پاسخ دادن

دیدگاه خود را وارد کنید
لطفا نام خود را وارد کنید

آخرین اخبار

تولید پارس ۷۵ درصد افزایش می‌یابد

براساس تصمیم سازمان ملی استاندارد برای تمدید مجوز تولید پارس از سوی ایران خودرو، این خودروساز اعلام کرد که...

پست‌های مرتبط