در چند هفته گذشته بازار به سمت رکود و کاهش معاملات خودرو پیش رفته است. که در قیمت خودرو تاثیر گذاشته و در واقع یکی از دلایل کاهش قیمت ها، همین تمایل بازار به معامله نکردن است. که به علت عدم تناسب قدرت خرید مشتری و قیمت محصول است.
بیت ران – امیرحسین اسماعیل بیگی: فربد زاوه کارشناس بازار خودرو در مصاحبه با بیت ران درباره مسایل روز و فاکتورهای مهم کاهش قیمت خودروهای داخلی، وارداتی و چینی و آینده این بازار می گوید.
چه عواملی در کاهش قیمت خودرو و رکود بازار نقش داشته است؟
در حال حاضر اتفاقی که در بازار افتاده است کاهش حجم معاملات به قصد مصرف است.
که دلایل زیادی دارد؛ اولین دلیل جو روانی است؛ کمی زمان می برد تا برای مردم عادی شود که خودروی ۵۰۰ میلیون تومانی را دو میلیارد تومان یا پراید ۲۰ میلیونی را ۵۰ میلیون تومان باید درحال حاضر بخرند. هرچند که پول خرید آن را داشته باشند.
علت بعدی که بازار را در دو هفته اخیر دچار رکود و کاهش قیمت کرده، نرخ ارز است و بحث های سیاسی مانند کانال مالی که اروپایی ها و فرانسوی ها قرار است به جریان بندازند.
از طرفی تعداد خودروهای عرضه شده به بازار توسط خودروسازان، نسبت به سال ۹۷ کاهشی در حدود ۳۵ درصد داشته است.
این کاهش نسبت به سال ۹۶ خیلی بیشتر است. اما نسبت به چند ماه قبل در اوج بحران، عرضه خودرو به بازار بهبود پیداکرده و تا حدوی باعث تعدیل قیمت ها شده است.
یکی دیگر از عواملی که باعث رکود بازار و ثبات قیمت ها شده، قدرت خرید مردم است.
قدرت خرید مردم به شدت در یک سال گذشته آسیب دیده است.
به دلیل تورم زیادی که در بازارهای اساسی مانند خوراک و مسکن وجود داشته قدرت خرید کمتری برای خودرو داشته باشند.
بازار وارد رکودی جدید شده است
با خروج افرادی که به قصد سرمایه گذاری وارد بازار خودرو شدند، تعداد مشتریان واقعی کاهش پیدا می کند.
و بنابراین رکود باعث نزول قیمت ها می شود.
در این مواقع بهای تمام شده مواد اولیه و خودرو بیشتر از قدرت خرید مردم است و بازار با یک چالش شدید مواجه می شود.
مانند سال ۹۳ که دولت مجبور شد تسهیلات خاص خرید خودرو به مشتریان بدهد.
اگر بخواهیم معادل زمانی بگیریم تقریبا مانند اواخر سال ۹۱ است که بازار وارد یک دوره رکود شد.
روند نزولی بازار یا تثبیت قیمت ها به همین صورت تا چه زمانی ادامه دارد؟
ترمیم قدرت خرید به سرعت تورم نیست.
موقعی که در کشور بر اثر سیاست های پولی تورم ایجاد می شود، چندین فصل بانکی زمان می‌برد تا شیب تورم شروع به کاهش یافتن کند.
میزان عرضه پولی که در بازار اتفاق افتاده است با سیاست های سرکوب اقتصادی در نهایت در سه الی چهار فصل کاملا تخلیه می شود.
و سطح عمومی قیمت ها را به سطح جدید می برد.
بعد از این مدت برای آنکه مردم دوباره صاحب همان قدرت خرید شوند، به رشد اقتصادی بستگی دارد.
وضعیت در بازار خودروهای وارداتی به چه صورت است؟
هرچه خودرو لوکس تر می شود، آسیب پذیری بازار آن نسبت به افزایش قیمت، کمتر است.
به دلیل اینکه قدرت خرید افراد مرفه جامعه بالاتر است.
تعداد خودروهای بالای ۱۰۰ هزار دلار، که در ایران فروخته می شود، تقریباً با جوامع پیشرفته و ثروتمند برابر است.
در ایران حدود سالی ۱۰ هزار دستگاه ماشین بالای صد هزار دلار فروخته می‌شود.
نسبت به کشوری مانند آلمان که کشور ثروتمندی محسوب می شود عدد بسیار زیادی است.
به ویژه که در کشورهای اروپایی و آمریکایی خودرو را به صورت اقساط خریداری می کنند.
در این شورها کسی به صورت نقدی صد هزار دلار را نمی پردازد.
بیشترین آسیب را خودروهای ارزان می بینند
با این شرایط بازار، آسیبی را که خودروهای ارزان قیمت مانند پراید می بینند نسبت به خودرو های گران قیمت خیلی بیشتر است.
با توجه به این که دربرگیری خودروهای ارزان قیمت زیادتر است و مردم بیشتری با آن ها سر و کار دارند، افزایش قیمت خود را بیشتر نشان می دهند.
اما در هر صورت خودروهای وارداتی هم ممکن است با کاهش حجم معامله روبرو شوند.
اگر که این رشد منفی اقتصادی طولانی شود یعنی صاحبان کسب وکار که خریدار خودروهای گران قیمت هستند، در تامین منابع مالی با مشکل رو به رو می شوند.
در مورد خودروهای چینی، وضعیت بازار چگونه است؟
خودروهای چینی به واسطه تورمی که اتفاق افتاده است جای خودروهای وارداتی کره ای را در بازار ایران گرفته اند.
هرچند این موضوع مطلوب خریداران نیست و از روی رضایت خاطر به سمت خودروهای چینی نمی روند.
با توجه به اینکه خریداران این خودروها، از توانایی مالی کافی برخوردار نیستند، ممکن است بحران فروش به وجود آید.
اما این بحران فروش با مشتریانی که دیگر نمی توانند خودروی ژاپنی یا کره ای بخرند و به سوی خودرو های چینی می آیند، تا حدودی برطرف می‌شود.
این خودروها وضعیت با ثبات تری نسبت به خودروهای وارداتی نیمه لوکس مانند ژاپنی ها و کره ای ها دارند.
در حال حاضر بیشترین حجم آسیب را ارزان ترین خودرو ها می بینند.
با توجه به وضعیت گمرک، عرضه و تقاضای خودروهای خارجی چگونه است؟
در حوزه خودروهای وارداتی با توجه به اینکه عرضه عادی مسدود است.
برنامه ای برای عرضه دیده نمی شود، حجم معاملات زیاد نیست.
مثلاً هیوندای آزرا که کرمان موتور مجبور شد برای فروش آن فروش اقساطی بگذارد.
درصورتی که تصور فروش نقدی تمام این خودروها را داشت.
در حال حاضر در بازار خودروهای کارکرده، خودرویی مانند تویوتا لندکروز قیمتی بالای یک ونیم میلیارد تومان دارد، چون امیدی برای واردات خودرو جدید نیست.
این شرایط برای خودروهایی که حتی با باز شدن گمرک امیدی برای وارد شدن آن ها نیست، روند کندی دارد.
خودروهای بالا ۲۵۰۰ سی سی یا بالای ۴۰ هزار دلار در این گوه قرار دارند.
اما در مورد خودروهایی که با باز شدن گمرک احتمال واردات آنها وجود دارد، کاهش قیمت بیشتر خواهد بود.
راهکارهای بهبود بازار چیست؟
شرکت ها با افزایش عرضه می توانند قیمت محصول را به بهای تمام شده نزدیک کنند.
به این ترتیب می توانند اختلاف قیمت خودروسازی تا بازار را از بین ببرند.
اما خود قیمت تمام شده خودرو بخاطر نرخ ارز، قیمت مواد اولیه و قطعات، نسبت به سال گذشته بیش از دو برابر شده است.
تورم باید کنترل شود
برای اینکه بهای تمام شده کاهش یابد، باید تورم کنترل شود و برای کنترل تورم باید سیاست های پولی اصلاح شود.
شرکت های خودروسازی خیلی توان کاهش قیمت ها را ندارد و باید توسط دولت و بانک ها این مشکل حل شود.
آیا ممکن است با روابط شکل گرفته توسط اروپایی ها شرایط بهتر شود؟
فعلا نمی توان خیلی امیدوار بود؛ چون امکان از بین رفتن مسایل تحریمی در کوتاه مدت وجود ندارد.
حداقل تا یک سال آینده خیلی بعید است اتفاقی بیفتد و باید همچنان به همین شیوه های موجود، بازار را کنترل کرد.
با اتفاقات پیش آمده حجم بازار آنقدر کم شده است که قابل کنترل باشد.
فروش خودروسازی ها با تعهدات قبلی شاید به ۹۰۰هزار دستگاه برسد.
ولی اگر تعهدات قدیمی نبود فروش بیش از ۶۰۰هزار دستگاه در شرایط فعلی در بازار ایران کار تقریبا نشدنی بود.
مگر اینکه بازنگری کلی در بحث تامین منابع مالی برای خریداران انجام شود.
بیشتر بخوانید:
دنا اتوماتیک راهی بازار خواهد شد /دو محصول جدید در ایران‌خودرو
کرمان خودرو تعطیل می شود ؟ / تعدیل نیرو به دلیل مشکلات ارزی
سهمیه بندی قطعات برای نمایندگی های خودرو /جدول قیمت روز لوازم یدکی